.
Αφιέρωμα στη Μόσχω Τζαβέλλα 
Η θρυλική Σουλιώτισσα που έκανε τον Αλή Πασά να σκάσει δύο άλογα, από την τρομάρα που πήρε, μέχρι να φθάσει πίσω στα Γιάννενα.
Η Μόσχω Τζαβέλλα, ήταν γυναίκα του περίφημου πολέμαρχου του Σουλίου Λάμπρου Τζαβέλλα. Ξακουστή για τον ηρωισμό της, πέρασε στην Ιστορία του έθνους μας και έμεινε ζωντανή μέσα από τα δημοτικά μας τραγούδια. Πολυτραγουδισμένη για το απαράμιλλο θάρρος της και την αγάπη της για την Πατρίδα.
Η Μόσχω Τζαβέλλα ανέλαβε καπετάνισσα του Σουλίου μετά τον θάνατο του Λάμπρου, και συμμετείχε στις αποφάσεις της Δημογεροντίας των Σουλιωτών. Η δράση της κορυφώνεται στη μεγάλη μάχη που διεξήχθη στην Κιάφα, στις 20 Ιουλίου του 1792. Οι γυναίκες του Σουλίου με μπροστάρισα την Μόσχω, συνέβαλαν καθοριστικά στη νίκη των Σουλιωτών και την πανωλεθρία των Τούρκων Οι γυναίκες με τα μικρά παιδιά βρίσκονταν πίσω από την ράχη της Κιάφας όπου ταμπουρωμένοι πολεμούσαν οι Σουλιώτες. Από την πολύωρη μάχη και την ζέστη του καλοκαιριού, τα όπλα άναψαν και έπαψαν για λίγο οι πυροβολισμοί.
Ακούγοντας οι Σουλιώτισσες αυτή την ησυχία, νόμιζαν ότι οι Τούρκοι νίκησαν και σκότωσαν τους άντρες τους! Εκεί η Μόσχω μπαίνει μπροστά στις γυναίκες και φωνάζει: «Αδελφές μου! Οι Τούρκοι όπως φαίνεται έσφαξαν τους άντρες μας. Εμείς τι πρέπει να κάνουμε; Να παραδοθούμε σκλάβες στους Τούρκους, ή να πεθάνουμε οπως οι άντρες μας; Αρπάξτε τα όπλα και ακολουθήστε με!».
Πάνω από 300 Σουλιώτισσες με αρχηγό την Μόσχω, ανέβηκαν τρέχοντας την ράχη της Κιάφας και όρμηξαν με ότι είχαν στα χέρια τους, ακόμα και με πέτρες, εναντίον των Τούρκων. Οι Σουλιώτες έκπληκτοι απο την γενναιότητα των γυναικών, έκαναν επίθεση και όλοι μαζι, έφεραν την πανωλεθρία στους Τούρκους. Ο Αλή Πασάς τρόμαξε τόσο πολύ, που έσκασε δύο άλογα μέχρι να φθάσει πίσω στα Γιάννενα.
Η Μόσχω Τζαβέλλα ήταν η αρχόντισσα οικοδέσποινα, η ιδανική μάνα, η εμβληματική ηρωική μορφή, η περήφανη μα ταπεινή Πατριώτισσα, η θαρραλέα γυναίκα που παρέμεινε αυστηρά πιστή στις αξίες και στις αρχές της. Ο ηρωισμός της συγκίνησε όλον τον Ελληνισμό, και τιμήθηκε σαν σύμβολο του αγώνα του Ελληνικού λαού για την ανεξαρτησία του.